Sep 24, 2009

پێنج سوودى گرنگی نووستن


نووستن زۆر سوودى بۆ ته‌ندروستى و جه‌سته‌ هه‌یه‌ و توێژه‌ران ئاماژه‌ بۆ پێنج سوودى گرنگ ده‌كه‌ن , ئه‌ویش :
1-تواناى كۆئه‌ندامى ده‌مار زیاتر ده‌كات ، سه‌ره‌راى ئه‌وه‌ى بیره‌وه‌رى چالاك ده‌كات هه‌روه‌ها پشووی پێویست به‌مێشك و ئه‌وناوچانه‌ ده‌دات كه‌ به‌رپرسیارن له‌ كۆنترۆل كردنى هه‌ستى مرۆڤ و هه‌لچوون و برِیاردان كه‌ئه‌مه‌ش چالاكیی بۆ مرۆڤ ده‌گه‌رێنێته‌وه‌ و واى لێ ده‌كات به‌ توانایه‌كى به‌رزه‌وه‌ روو له‌ كارى رۆژانه‌ى بكات .
2- ده‌بێته‌ هۆى هه‌لگرتنى راده‌یه‌كى زۆرتر له‌ وزه‌ى له‌شی مرۆڤ و نوێكردنه‌وه‌ى خانه‌كان له‌ ئه‌نجامى به‌رهه‌مهێنانى پرۆتینه‌ به‌رهه‌مهێنه‌كان و دابه‌زاندنى ئاستى پرۆتینه‌ ( روخێنه‌ره‌كان ) له‌ له‌شدا ، جێی باسه‌ پرۆتینه‌كان یان ( ترشه‌ ئه‌مینییه‌كان ) به‌رپرسن له‌ گه‌شه‌ى خانه‌كان و جێگرتنه‌وه‌ى خانه‌ له‌ناوچووه‌كان كه‌ ئه‌مه‌ش واده‌كات دره‌نگتر نیشانه‌ى پیریی به‌دیار بكه‌ون له‌ مرۆڤدا .
3- كه‌مكردنه‌وه‌ى ده‌ردانى هۆرمۆنی ( كۆرتیزۆل ) كه‌ تایبه‌ته‌ به‌ گرژى ده‌روونى و رۆلیشی هه‌یه‌ له‌ كه‌مكردنه‌وه‌ى چێّژى مرۆڤ و به‌دوایدا كه‌مكردنه‌وه‌ى كێشی له‌ش . كه‌م خه‌وتن ده‌بێته‌ هۆى به‌رز بوونه‌وه‌ى رێژه‌ى ئه‌نسۆلین و شه‌كر له‌ خوێن و كۆبوونه‌وه‌ و هه‌لگیرانى چه‌ورى له‌ ناوچه‌ی (سك ) ,
4- هۆرمۆنه‌كانى گه‌شه‌ به‌ زۆرترین راده‌ ده‌رده‌درێن له‌كاتى نووستندا . ئه‌و هۆرمۆنانه‌ش بۆ مندال و گه‌وره‌ش پێویستن چونكه‌ خانه‌ تێكچووه‌كان چاك ده‌كاته‌وه‌ و له‌ خانه‌كانى ماسولكه‌ و ئێسك نوێ ده‌كاته‌وه‌ . هه‌روه‌ها ده‌ركه‌وتووه‌ كه‌ ئه‌و هۆرمۆنه‌ دژى كاریگه‌رى هۆرمۆنى ( كۆرتیزۆل )ـه‌ له‌سه‌ر له‌شی مرۆڤ .
5- ده‌ركه‌وتووه‌ كه‌ نووستن رۆلی هه‌یه‌ له‌ كه‌مكردنه‌وه‌ى گه‌شه‌ى خانه‌كانى شێرپه‌نجه‌ بۆیه‌ نووستن له‌ پاراستنى مرۆڤ دژى هه‌ندىَ نه‌خۆشی و پیربووندا رۆڵی هه‌یه

ئا / شڤان گۆران ….
مافی بلاوكردنه‌وه‌ی پارێزراوه‌ بۆ نووسه‌ر

No comments:

Post a Comment